ข้ามไปที่เนื้อหาหลัก

Bubble

คำว่า Bubble เริ่มกลับมามีการพูดถึงใน media อีกครั้งในช่วงเดือน สิงหาคมนี้ , ประเด็นใหญ่คงเป็นเรื่องความร้อนแรงในตลาดหุ้นสหรัฐ , และสินทรัพย์อย่าง cryptocurrency ผมมีโอกาสได้ฟัง podcast คุณภาพสูงเช่น Planet Money เขารีรันบทสัมภาษณ์ปี 2013 เกี่ยวกับ 2 นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลที่มี มุมมองกับคำว่า Bubble แตกต่างกัน คือคุณ Robert Shiller และ Eugene Fama ,

Robert Shiller นี้เชื่อว่ามีฟองสบู่เพราะความไม่สมบูรณ์ของตลาด , โดยให้คำแนะนำในการสังเกตดังนี้ 1. ราคาสินทรัพย์เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในเวลาไม่นาน, 2. คนพยายามหาคำนิยามที่สมเหตุสมผลมาอธิบายการเพิ่มของราคาแบบไม่ปกติช่วงบูมการก่อตัวของฟองสบู่ 3.เริ่มมีคนพูดถึงผลตอบแทนหรือการทำเงินที่ได้จากช่วงฟองสบู่ 4. คนวงนอกรู้สึก เสียดาย เสียใจที่ตกรถ 5. Media เริ่มเข้ามาโปรโมท เข้ามาพูดถึงมากขึ้นๆ เพื่อเกิดการพูดถึงวงกว้าง มุมมองของ Eugene Fama แตกต่างไปเพราะไม่เห็นด้วยกับประเด็น Bubble เขาคิดว่าไม่มี Bubble เพราะราคาสินทรัพย์ควรเป็นตัวแทน infomation ทุกอย่าง ดังนั้นถ้าผู้เล่นในตลาดรับรู้ว่า ราคาแพงสูงเกินจริง ก็ไม่ควรมีการซื้อเพิ่ม, นอกจากนี้ Eugene Fama แสดงความเห็นว่าถ้าเชื่อหรือรู้ว่าเกิด Bubble มีจริง นั้นหมายถึง เรายอมรับว่ามันต้องมีการ crash และควรมีหลักฐานทางสถิติ(ถูกมากกว่า 10 ครั้ง แกถึงจะยอมรับ) ที่การรันตรีว่าสามารถทำนายการเกิด หรือบอกได้ว่ามันเกิดเมื่อไหร่ แต่ทุกวันนี้มีคนเดา มีคนถูก แต่มันไม่ถูกทุกครั้ง, หรือไม่สามารถบอกเวลาที่แน่นอนได้ว่า จะเกิดเมื่อไหร่จริงๆ คนดังที่เดาตลาด 10-20 คน สื่อก็จะเลือกเฉพาะคนที่เดาถูกนำไปเล่นแต่ไม่ได้นำข้อมูลอดีตจากการเดาหรือทำนายตลาดในอดีตที่อาจจะผิดมาหลายครั้งของคนนั้นมารวม ดังนั้น Eugene Fama มองว่าคนที่ออกมาเดา Bubble ได้แค่ dumb luck


Robert Shiller เห็นด้วยว่าการจะเกิด Bubble ยากจะคาดเดา วัน/เวลาที่ระเบิดหรือแตกแน่นอนได้ เพราะตลาดหรือระบบเศรษฐกิจ มันไม่คงตัว ไม่สามารถควบคุมให้เหมือนเดิมได้ มันเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา แต่สามารถประเมินจาก Degree of Confidence แม้ Shiller ไม่รับคำท้าของ Fama เพราะเชื่อว่ารอบการเกิดมันยาวมาก เขาอาจจะอยู่ไม่นาน(ตายก่อน) พอจะทำนายการเกิด Bubble ถึง 10 ครั้งติดกัน , Podcast นี้ไม่ได้มีบทสรุป แต่มีความน่าสนใจตรงที่ Robert Shiller และ Eugene Fama อาจจะไม่ได้เห็นตรงกันหมดในเชิงนิยาม แต่มีมุมมองเกี่ยวกับพฤติกรรมราคาสินทรัพย์และความไม่ปกติ ที่ใกล้เคียงกัน สำหรับผม Key take away คงเรื่อง "ความเสี่ยง" เพราะ เราสามารถระวังตัวได้จากพฤติกรรมราคาสินทรัพย์ที่ไม่ปกติ และ reaction ของคนในตลาด แต่แน่นอนว่า Bubble ยังไงก็ต้องเกิด(เมื่อราคามันสูงขึ้นมากแบบผิดปกติ) เราเดาไม่ได้ว่าจะเกิดเมื่อไหร่/ตอนไหน ดีที่สุดก็คือการมีสติ ไม่มัวเมาไปกับคำเชียร์ และบริหารความเสี่ยงของตัวเองอย่างเหมาะสม ลองฟังเต็มได้ที่ https://www.npr.org/2021/06/30/1011906325/whats-a-bubble-classic