วันนี้ผมได้อ่านบทความฉบับหนึ่งจาก blog ของทีมที่ปรึกษาเศรษฐกิจของรัฐบาลสหรัฐ whitehouseCEA เขาเขียนถึงประวัติการเกิด Inflation ไว้น่าสนใจมากและยาวมาก ประเด็น infaltion ที่สหรัฐตอนนี้มีการถกเถียงและวิเคราะห์กันมากและหลากหลาย ในมุมต่างๆ บทความนี้เขียนโดยนักวิชาการสายรัฐบาล แต่ก็มีข้อมูลอดีตที่เขารวบรวมไว้ได้ละเอียดมาก (มากพอกับในหนังสือ Big Debt Crises ของ Ray Dalio เลย)
รายละเอียดเยอะมากไม่ขอแปลทั้งหมด แต่สิ่งที่น่าสนใจคือการเกิดภาวะเงินเฟ้อสูงในอดีตตั้งแต่หลัง สงครามโลกครั้งที่ 2 บทความนี้นำเสนอมีทั้งหมด 6 episode หลายครั้งเกิดจากเหตุไม่ปกติของ supply ในระบบ (Supply chain disruption) และโยงไปกับต้นทุนการผลิตเช่น ภาวะราคาน้ำมัน ที่สูงจากการขาดแคลนเป็นต้น รวมถึงการเกิดสงครามใหญ่ เช่นสงครามเกาหลี, สงครามอิรักบุกคูเวต เป็นต้น Episode ล่าสุดที่ระดับ CPI ขึ้นมาถึง 5% เป็นช่วงปี 2008 ที่มีการปรับขึ้นของราคาน้ำมัน แบบฉับพลันจาก $70 ไปจุดสูงสุด $140 ในเวลา 2 เดือนเท่านั้น
ซึ่งสาเหตุต่างๆทำให้เกิด demand and supply chain disruptions ที่รุนแรงและมีผลกระทบต่อกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ส่งผลให้ CPI พุ่งสูง แต่บทความนี้สรุป ปัจจุบันที่ระดับ CPI พุ่งมาแตกต่างจากในอดีต แม้จะมีประเด็นเรื่อง Supply chain disruptions คล้ายกันและมีส่วนเกิด spike in consumer demand คล้ายกับ episode 3 ช่วง 1970s ที่เศรษฐกิจขยายตัวหลังถูกจำกัดมานานจนทำให้เกิดการเพิ่ม CPI รุนแรงต่อเนื่องหลายปีสูงไปถึง 15% แต่ครั้งนั้นมีการเติบโตเศรษฐกิจรองรับ GDP เฉลี่ยระดับ 4.8% ต่อปี ,
ส่วนปัจจุบันทาง CEA ให้ความเห็นว่าน่าจะเป็นภาวะการเพิ่มของ Inflation ในปี 2021 นั้นเกิดระยะสั้น หลังเปิดเศรษฐกิจ , ถ้าภาวะ demand ลดลงและ supply chain กลับมาสู่ระดับปกติก่อนเกิด covid-19 ค่า CPI น่าจะปรับตัวลดลงสู่ระดับปกติได้ (ซึ่งบทความนี้สอดคล้องกับการให้สัมภาษณ์ของคุณ เจเน็ต เยลเลน อดีตประธาน Fed และ รมต คลังของสหรัฐ)
อ่านรายงานฉบับเต็ม
https://www.whitehouse.gov/cea/blog/2021/07/06/historical-parallels-to-todays-inflationary-episode/