Commodity Channel Index (CCI) เป็นเครื่องมือดัชนีราคา ประเภท oscillator ที่ถูกพัฒนาโดยคุณ Donald Lambert เขาออกแบบทดสอบกับข้อมูลราคาในหุ้น ดัชนีตลาด ETF และสินค้าโภคภัณฑ์ ที่มีการเคลื่อนที่แบบเป็นรอบวัฏจักร เพื่อหาจังหวะจากคาบการแกว่งตัวของราคา หลักการทำงานของ CCI คือการหาค่าการกระจายตัวและการเบี่ยงเบนของราคาปัจจุบันจากราคาค่าเฉลี่ยเทียบกับการกระจายตัวของค่ากลาง ในคาบเวลา(interval) ที่สนใจ โดยมีสมการการคำนวณดังนี้
-Typical Price (TP) = (High + Low + Close)/3
-Constant = .015
-n = time interval คาบเวลาที่เราสนใจ
การปรับปรุงโมเดลของ CCI ให้ดีขึ้นคือการหาค่าเฉพาะของคาบเวลา ที่สอดคล้องกับวัฏจักรของราคาสินค้านั้นๆ ที่เราต้องการวิเคราะห์โดยค่าปกตินิยม หรือค่าตั้งต้น จะใช้ 20 วัน เป็นค่าหลัก แต่เราสามารถคำนวณหาเบื้องต้นได้ โดย
1 เปิดกราฟวันช่วงเวลา 1 ปี >> หรืออาจจะน้อยกว่า 1 ปีก็ได้ แล้วแต่พฤติกรรมของราคา
2 หาจุด high และ low อันดับ 1 และ 2 อย่างละ 2 จุดจากกราฟในข้อ 1
3. นำค่า high หรือ low มาคำนวณค่าประมาณโดยสมการ (High2-High1)/3 หรือ (Low2-Low1)/3 โดยเลือกค่าที่ได้มาเป็น time interval
แน่นอนว่ากรณีที่ time interval มีค่ายาว หรือสั้นไปจาก ค่า default ย่อมทำให้อาจจะต้องมีการปรับตั้ง ค่าในสมการใหม่ทั้งค่า Constant และค่า value level โดยค่าปกติของ CCI นั้นจะใช้ time interval ที่ 20 โดยมีค่า value level ช่วง -100 ถึง +100 ยิ่ง ถ้าเราปรับตั้งค่า time interval ที่สั้นกว่า 20 เช่น 10 หรือ 15 ค่า cci value อาจจะมากกว่าช่วง -100 ถึง +100 ทำให้จะต้อง set ค่าที่กว้างขึ้นใหม่เช่น -200 ถึง +200 เป็นต้น หรือกรณีที่ time interval ที่มากกว่า 20 เช่น 40 หรือ 60 ค่า cci value อาจจะแคบและต่ำกว่าช่วง -100 ถึง +100 มาก เป็นต้น
การปรับแต่งค่า เป็นเรื่องการใช้งานขั้นสูงเราต้องทำการวิจัยทดสอบ จนได้ค่าที่ดีและเหมาะสม ไม่ควรไปเลือกใส่เลขตามใจนึก เพราะเช่นนั้นจะทำให้ผลลัพธ์ที่ได้ผิดเพี้ยนไป กรณีที่เราไม่มีความรู้หรือไม่ได้ทำการทดสอบ ก็ควรใช้ค่า default ปกติที่มีเป็นหลัก
การตีความและการนำไปใช้
1. Buy/Sell signal
การดูสัญญาณซื้อขายจากระดับ เป็นการใช้งานปกติโดย หาสัญญาณซื้อขายจากการกลับตัวของค่า CCI ที่สอดคล้องกับการกลับตัวของแนวโน้มราคาหุ้น โดยใช้ระดับ +100 และ -100 เป็นค่าอ้างอิง เช่น
- กรณีสัญญาณซื้อ จาก CCI ตัดเส้น -100 ขึ้นไป (down outside to inside)
- กรณีสัญญาณขาย จาก CCI ตัดเส้น +100 ลงมา (top outside to inside)
.อีกเทคนิคหนึ่งที่นิยมใช้คือการเพิ่มค่าเฉลี่ยเคลื่อนที่เข้าไปเพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงความชันของเส้น CCI เพื่อใช้เป็นสัญญาณซื้อขาย หรือสัญญาณเตือนการเปลี่ยนแปลงที่เร็วขึ้นกว่าการใช้เส้น level line หรือใช้กรณีที่ราคาแกว่งตัวแคบ ค่า CCI อยู่ในกรอบ -100 ถึง +100 โดยไม่ทะลุออกมา ดังภาพ โดยเมือ CCI ตัดขึ้น SMA10 ใช้เป็นสัญญาณซื้อ และเมื่อ CCI ตัดลง SMA10 ก็จะใช้เป็นสัญญาณขาย
2. Overbought/Oversold
บริเวณยอดของ CCI ใน zone มากกว่า +100 และเกิน -100 ก็เปรียบได้กับบริเวณที่มีการซื้อมากและขายมาก เป็นบริเวณที่ราคา มีโอกาสจะชะลอตัวและเกิดการกลับทิศของแนวโน้มได้ นอกจากนี้เส้น level 0 ยังเป็นอีกหนึ่งค่าสังเกตที่แบ่งแยกการเปลี่ยนแปลงราคา โดย CCI มีค่าเป็นบวก ยืนเหนือ level 0 จะเป็นการบ่งบอกทิศทางการเปลี่ยนแปลงราคาแบบยกตัวขึ้นชัดเจน เช่นเดียวกับกรณีที่ CCI มีค่าติดลบ ลดลงต่ำกว่า level 0 จะเป็นการบอกทิศทางการเปลี่ยนแปลงราคาแบบลดลงจากอดีต
3. Bullish Bearish Divergences
ใช้การดูการแย้งกันระหว่่างทิศทางของ CCI และทิศทางการเคลื่อนตัวของราคา โดย กรณีเกิดรูปแบบ Divergence ย่อมจะมีโอกาสการเกิดการกลับทิศหรือกลับตัวของแนวโน้มได้
- Bullish divergence : ทิศทางราคาปรับตัวลง แต่ทิศทางของ CCI เคลื่อนที่ในทิศขึ้นเกิดการสวนทางกัน ความน่าจะเป็นที่ราคาจะเกิดการกลับทิศจากลงเป็นขึ้นก็มีสูง
- Bearish Divergence: ทิศทางราคาปรับตัวขึ้น แต่ทิศทางของ CCI เคลื่อนที่ในทิศทางลง สวนกัน ความน่าจะเป็นที่ราคาจะเกิดการกลับทิศจากขึ้นเป็นลงก็มีสูง
รูปจาก chartschool.com
นอกจากที่ได้กล่าวมาแล้ว CCI ยังสามารถนำไปใช้งานร่วมกับพวก band indicator เช่น Bollinger band หรือใช้ร่วมกับดัชนีเชิงปริมาณซื้อขาย เช่น OBV เพื่อใช้ในการยืนยันการกลับตัวของทิศทางราคา และยืนยันความชัดเจนของสัญญาณเป็นต้น